Een pasgeboren baby heeft relatief weinig vitamine K in het bloed, vergeleken met een volwassene. Vitamine K komt namelijk nauwelijks door de placenta of borstvoeding.1 En, de bacteriën in de darmen die vitamine K aanmaken, moet na de geboorte nog worden opgebouwd2.
Dit moet je weten over vitamine K voor je baby!
Als een baby een vitamine K-tekort heeft, kan dit zorgen voor meer kans op bloedingen. Een bloeding door vitamine K-tekort, heet een Vitamine K-Deficiëntie Bloeding. Oftewel: VKDB. De late vorm van VKDB is het gevaarlijkst. Alhoewel zeldzaam, de late vorm van VKDB is het gevaarlijkst omdat dit kan leiden tot een hersenbloeding.
Als een baby géén vitamine K krijgt bij de geboorte, is het risico op late VKDB 0,009%. Dit betekent dat als er 100.000 baby’s worden geboren die géén vitamine K krijgen, er 9 baby’s een late VKDB krijgen.1,5 Baby’s met cholestase of galgangatresie hebben meer kans op VKDB.5 Om een bloeding te voorkomen, krijgt een baby (als de ouders dat willen) nu na de geboorte:
- 1 milligram vitamine K via de mond
- Plus tot 13 weken elke dag 150 microgram vitamine K (als je borstvoeding geeft. Bij kunstvoeding zit vitamine K al toegevoegd)
In 2022 zal de richtlijn veranderen
Maar, in 2022 zal de richtlijn veranderen omdat volgens het RIVM een prik effectiever is bij baby’s met cholestase of galgangatresie.
Nieuwe richtlijn:
- Na de geboorte 1 milligram vitamine K via een prik (injectie) in het been
Of
- 2 milligram vitamine K via het mondje op dag 1 na de geboorte, dag 4/5 en na 4 á 5 weken na de geboorte6
Let op, een richtlijn/protocol/beleid/advies is géén verplichting.
Als ouder heb jíj de keuze om jouw baby wel of geen vitamine K te geven.
En op welke manier: via de mond of via een injectie.
Wat zegt de wetenschap over de nieuwe richtlijn?
Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar VKDB en het geven van vitamine K. Maar, van sommige onderzoeken is de bewijskracht laag, doordat bijvoorbeeld maar een klein groepje baby’s is onderzocht, of omdat niet de juiste dosis vitamine K werd gegeven.
- Zonder vitamine K-injectie: 1 baby met VKDB per 11.000 baby’s. Met vitamine K-injectie: 1 baby met VKDB per 550.000 baby’s. Vitamine K via mond niet onderzocht.1
- Meerdere keren vitamine K (hoge dosering) via de mond werkt even goed als 1x vitamine K via een injectie.3
- Bij cholestase: bij onderzoek van 500.000 baby’s hadden vier baby’s late VKDB én cholestase. Maar, deze baby’s hadden te weinig vitamine K gekregen via de mond.7
- Bij galgangatresie: geen verschil tussen vitamine K via mond of injectie. Maar, kleine onderzoeksgroep.8
- Bij galgangatresie: vaker VKDB bij vitamine K via mond dan injectie. Maar, baby’s kregen te weinig vitamine K via de mond én kleine onderzoeksgroep.9
Oftewel; waarschijnlijk werkt het geven van vitamine K via de mond bij baby’s met galgangatresie even goed als via een injectie, als de vitamine K wel op de juiste manier en de juiste dosering wordt gegeven.
Welke nadelen zitten er aan het geven van vitamine K?
We weten niet zo goed of de lage hoeveelheid vitamine K bij baby’s ergens goed voor is. Bij het geven van vitamine K via de mond, zijn geen bijwerkingen bekend. Bij een prik kan het zijn dat de plek van de prik pijn doet, rood en gezwollen is.
Maar wat nou als ik mijn baby geen vitamine K wil geven?
Aan kunstvoeding is vitamine K toegevoegd. Let bij het geven van borstvoeding, zonder het geven van extra vitamine K, op een combinatie van onderstaande signalen zoals:
- Slecht drinken
- Slaperigheid
- Gele huid
- Bleke poep/donkere plas
- Braken
- Blauwe plekken
- Bloedingen (bijvoorbeeld in neus of mond).5
Op de website Vraag de Vroedvrouw is een uitgebreidere versie van dit artikel te vinden.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Margot van Dijk @vroedvrouwmargot
Wil jij geen enkele editie missen? Abonneer je dan nu op Fabulous Mama magazine!
Wil je op de hoogte blijven van de leukste artikelen en toffe winacties? Volg Fabulous Mama magazine op Instagram, Facebook en meld je aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief.