Mama kan niet slapen

Je kunt niet in slaap komen, wordt ’s nachts vaak wakker of zit om twee uur al rechtop in bed. Eén op de vier Nederlanders heeft last van chronische slaapproblemen, het merendeel vrouw. Hoe kom je aan een verstoord slaapritme en more important: hoe kom je ervan af? Want niet kunnen dromen, dat is een nachtmerrie.

Slecht slapen hakt erin. Je bent uit je hum, hebt moeite je te concentreren, bent prikkelbaar en vergeetachtig, en dan die wallen onder je ogen… Chronisch slaaptekort heeft zelfs invloed op je stofwisseling, hormoonhuishouding en afweersysteem. Slapen is namelijk – net als eten en drinken – een basisbehoefte van het lichaam. Als je langer dan een maand slecht slaapt en het je functioneren overdag beïnvloedt, spreken we van een slaapstoornis.

Tussen waken en slapen

Soms is slecht slapen een direct gevolg van een psychisch probleem als depressie of angst, of een lichamelijk probleem als pijn of jeuk als gevolg van ziekte. We spreken dan van een secundaire slaapstoornis: het verstoorde slapen wordt veroorzaakt door een achterliggend probleem. In die gevallen zul je aan de slag moeten met die achterliggende problematiek en zal je nachtrust vaak weer beter worden als het probleem wordt opgelost.

Als er geen sprake is van een psychische of lichamelijke aandoening en je hebt toch langdurig last van slaapproblemen, spreken we van een primaire slaapstoornis. Hieronder vallen slaapwandelen, praten in je slaap en tandenknarsen, en gestoorde slaap zoals slapeloosheid, oftewel insomnia.

Insomnia komt verreweg het meeste voor. We spreken van insomnia als je structureel te kort slaapt, slecht doorslaapt en/of te vroeg wakker wordt. Insomnia kan allerlei oorzaken hebben en vaak is het een samenspel van meerdere dingen. Spanningen en stress bijvoorbeeld. Als je bovenmatig stress ervaart en bijvoorbeeld veel piekert, stimuleer je daarmee ongewild het ‘waaksysteem’: je hersenen blijven actief nadenken. Veel piekeren kan er dus voor zorgen dat je lang wakker ligt.

Ook verstoring van het natuurlijke slaap-waakritme kan een oorzaak zijn van slapeloosheid. Als je een baby hebt bijvoorbeeld, kunnen nachtelijke voedingen een enorme impact hebben op je nachtrust. En als je kinderen slecht slapen en je er elke nacht uit moet, kan dit bij jou ook tot slaapproblemen leiden. Ook nachtdiensten draaien of regelmatig naar andere tijdzones reizen, zoals stewardessen en piloten doen, zorgen voor extra risico.

Donkere gordijnen

Een andere veelvoorkomende oorzaak van slecht slapen is nachtelijk geluid, zoals harde muziek bij de buren of een snurkende echtgenoot. De één is hier (veel) gevoeliger voor dan de ander. Als je gevoelig bent voor geluid en licht slaapt, kunnen geluiden ervoor zorgen dat je wakker wordt uit je slaap en/of niet (meer) kunt inslapen.

In specifieke gevallen kunnen slaapproblemen ook een bijwerking zijn van medicatie. Middelen met een stimulerende werking, zoals Ritalin, kun je daarom beter niet ’s avonds nemen, maar in de ochtend. Ook medicijnen tegen een depressie of pijnstillers met cafeïne kunnen de nachtrust verstoren.

Vaker dan je zou denken, spelen omstandigheden en verkeerde gewoonten een rol bij slaapproblemen. Bijvoorbeeld lichtdoorlatende gordijnen: als er veel licht in je slaapkamer is, kan dit de hersenen activeren. Hang dan eens dikke, donkere gordijnen op. Ook een te hoge temperatuur, boven de 18 graden, en te weinig frisse lucht kunnen je slaap negatief beïnvloeden.

Tekst Anne Bakker | Beeld Pexels.com

Lees het hele verhaal in Fabulous Mama editie 10-2019. Deze bestel je hier.

Wil je op de hoogte blijven van de leukste artikelen en toffe winacties? Volg Fabulous Mama magazine dan op Instagram of op Facebook!